Jednorazowa zapomoga przysługuje: matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka:
Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną. Nie dotyczy osób będących prawnymi lub faktycznymi opiekunami dziecka, a także do osób, które przysposobiły dziecko.
Do ustalenia prawa do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka obowiązują te same zasady i dokumenty co do ustalania dochodu rodziny do zasiłku rodzinnego.
Okres zasiłkowy trwa od 1 listopada danego roku do 31 października następnego roku, na podstawie dochodu z tzw. roku bazowego tj. z roku poprzedzającego okres zasiłkowy, przy uwzględnieniu utraty i uzyskania dochodu w roku bazowym i po roku bazowym.
W związku z powyższym do wniosku o jednorazową zapomogę należy dołączyć dokumenty potwierdzające utratę lub uzyskanie dochodu przez wszystkich członków rodziny.
Z tytułu urodzenia się żywego dziecka przyznaje się jednorazową zapomogę w wysokości 1000 zł na jedno dziecko.
Wniosek o wypłatę jednorazowej zapomogi składa się w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego - w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia nie później niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.
Jednorazowa zapomoga nie przysługuje, jeżeli:
a) rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
b) ojciec dziecka jest nieznany,
c) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
d) sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka,
e) dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.